چمن (مالک اچکزئى) د پاکستان د غيررجسټرډ افغان کډوالو په ضد پوله ايزه صوبو کښې د روانو عملياتو له امله د ځائى خلقو د پاره هم د پيژندګلوۍ د کاغذونو ترلاسه کول ګران شوي دي ځکه چې واکمنو په دې اړه موجود قوانين سخت کړي دي ـ
پيښور کښې په آرمى پبلک سکول د ترهه ګرۍ د شوې حملې نه پس ، کومه کښې چې د ماشومانو د لوے شمير پشمول ١٤٠ کسان شهيدان شوي وو ، واکمن د افغان کډوالو په حقله له دې شک له امله په سخته رويه خپلولو مجبور شوي دي چې د دوي په کيمپونو او اباديو کښې ترهه ګرو د مهاجرينو په جامه کښې پناه اخستې ده ـ
تر دې چې اوس اوس د رامنځته کړے شوى کمپيوټرائزډ شناختى کارډ ترلاسه کول نسبتاَ اسان وو ولې اوس د دې جارى کيدو کښې څو څو مياشتې لګيږي چې له امله ئې په پوله ايزه قصبه چمن کښې فکرمندى خوره شوې ده چرته چې کډوال د اکثر او زياتره ځائى ابادۍ برخه په نظر راځي ـ
چمن کښې د نيشنل ډيټا بيس اينډ رجسټريشن اتهارټى(نادرا) د دفتر نه بهر د خلقو اوږدۀ قطارونه د انتظار کولو په مهال ليدے شى چې د ځنډ له امله ګيله من ښکاري ـ
ميرمنې هم د خپلو ځانونو د رجسټرډ کولو د پاره په بيلا بيلو قطارونو کښې په ولاړه انتظار کوي ـ
د چمن اوسيدونکے ٣٠ کلن نياز محمد وائى :” ١٠ مياشتې تيرې شوې دي او زۀ تراوسه د شناختى کارډ ترلاسه کولو لارې سارم ـ هغوي (د نادرا واکمن) وائى چې دا (د دې شک له امله چې هغه افغان دے ) جارى کيدے نۀ شى ـ “
واکمن دې شک شبهې سره مخ دي چې ځائى پښتانۀ، د چا چې د پولې څخه پورې افغانانو سره نۀ يوازې خپلوى ده بلکې ژبنے ورته والے ورسره هم لرى، د کډوالو په خپل خپلوانو څرګندولو د هغوي مرسته کولے شى ـ يا افغان کډوال خپل ځانونه ځائى وګړي څرګندوي ـ “
د دې دهوکه بازۍ له امله د هغۀ د کورنۍ د ټولو کسانو شناختى کارډونه له منځه ويستلے شوي دي ـ د هغۀ د کورنۍ هيڅ يو تن اوس شناختى کارډ نۀ شى جوړولے ـ
د پښتونخوا ملى عوامى پارټۍ صوبائى نائب صدر او د قلعه عبدالله ضلعې نه د پاکستان د قامى اسمبلۍ غړے عبدالقهاروډان وائى :” دا يوازې پښتون قام دے چې شناختى کارډونه ئې د نادرا له لورى ختم کړے شوي دي او د هيواد د نورو برخو د پاره قوانين بدل دي ـ “
هغۀ ووئيل چې پښتانۀ د پاکستان د وګړتوب څخه بې برخې کړے شوي دي ـ
د چمن وګړى شاه جهان نيوزلينز سره د خبرو اترو په وخت ووئيل چې د هغۀ پلار په ٢٠٠٤ء کښې حق رسيدلے ؤ خو د هغۀ شناختى کارډ يو نامعلوم تن د خپل عکس په لګولو کارولو ـ
شاه جهان ووئيل:” دا د خدائے شکر دے چې ما دې لړکښې پلټنه وکړه او د پلار له مړينې لس کاله پس د هغۀ مړينې سند مې د نادرا دفتر کښې واړاندې کړو ، بل صورت کښې به له دې هم نۀ خبريدم چې زما د پلار شناختى کارډ کوم بل تن استعمالوى ـ هغۀ دا شناختى کارډونه د غلطو مقصدونو د پاره هم کارولے شي ـ “
