لاهور: د بشري حقوقو مدافعينو،سياسي فعالين او د مدني ټولنې استازی د سياسي ګوندونو څخه د اقليتونو د کموالي غوښتنه کړې. د فعالينو د اقليتونو د ويناوو پر بنسټ په سياستونو کې د مذهبي اقليتونو بشپړ نمائندګۍ ته مخه کول
پاکستان د مسلمانو لرونکي يو هيواد دي.په بشپړ توګه د دي هيواد د غير مسلم ابادي څلور فيصده ،سني آبادي لويه برخه لري او عيسائي ،هندوان، سکهان ،احمديان او نور ډلي اقليت دي
د سپڅلي مذهبي ډلې ګروپونه معموله اقليتونه په منظمه توګه ګوري او اکثرا يې د بهرني عناصرو سره شريکوي.په پښور کې د ترهاګر ډلي جند اللہ لخوا په آل سينټس چرچ بريد او ددوی دعوی چې” دوی د اسلام دښمن دي،ځکه موږ دوی په نښه کړل،موږ به په پاکستان کې په غير مسلمو خپل بريدونو ته دوام ورکوو “
سياسي ګوندونه د دولت په ليکه کې توقيف د اقليتونو د حرکتونو ته محدودوي.د څو استثنا سره، نږدي په پاکستان کې هر سياسي ګوند اقليتي برخه لري.لږ تر لږه اقليتونه ويل کيږي چې په ګوندونو کې دغه ډول جوړښتونه دوی د سياسي فعاليتونو په بهير کې د ګډون کولو څخه محروم کړي دي،ځکه چې دوی د اقليت په توګه محدودي.
د اقليت د څانګې مخنيوي دا دی چې حتی که غير مسلمانان په سياسي ګوندونو کې برخه وانخلي،دوۍ هڅه نه کوي چې خپل وړتياوې، او ملت تا خدمت وکړي، د اقليت کردار ته محدود پاتې کيږي
له ۱۹۴۷ راهسي د پاکستان په پيل کې له ۱۹۸۴ ته، ټول پاکستانيانو په ګډه رايه ورکونکي کې رايه ورکړه
په ۱۹۸۵،کې يو پوځی ډيکټيټر ضيا الحق د مذهبې اقليتونو لپاره بيل رايه معارفي کړه،پشمول احمديان.دا اقليتونو لپاره لازم دي چې خپل ځانونه غير مسلم څرګند کړي دهغې وروستو دوی د اقليتونو لپاره مخصوص ۵ فيصده سيټونو لپاره رايه ورکولي شي
په ۲۰۰۱ کې،د نړيوالې مذهبي آزادی په اړه امريکي کميسيون)يو ايس سي آئي آر( غوښتنه وکړه چې په پاکستان کې د اقليتونو تبعيض پای ته ورسوي.چې کله نړيوال فشار زيات شو،جنرل پرويز مشرف احمديانو لپاره د کومې برخې سره هيڅوک نه درلود او د راۍ ورکولو برابر مسايلو څخه خوند اخيستو ته اجازه ورکړل شوه. خو د مذهبي سخت دريځ فشار د ولسمشر په وړاندي غالب شو او هغه خپله د ګډ رايه ورکونکي په توګه د مسيحانو،هندوانو او نورو اقليتونو ته اجازه ورکړه،مګر يوازې د احمديانو لپاره رايې ورکونکی ليسټ جوړ کړ
د آئين آرټيکل51(2A) په قامي شورا کې د مذهبې اقليتونو لپاره لس سيټونه او د آرټيکل ۱۰۶ لاندي دڅلورو ولايتونو په شورا کې۲۳ سيټونه مقرر کړي دي. سياسي ګوندونو ته ځانګړي څوکی ورکړل شوي چې د پارليمان او قانون جوړونکو کې د دوی شميرې انډول دي د ګوند لخوا چمتو شوي ليسټ د ترتيب سره سم ټاکل کيږي
مختصيصن نظر لري چې د خلکو استازيتوب د ۱۹۷۶ په مکلف دی او د ټولټاکنو کميسيون لاندې قوانين بايدتعديل ته اړتيه ولري تر څو مذهبي اقيلتونه په لويه برخه کې راولي
د پنجاب ولايت په شورا کې د بشری حقوقو وزير خليل طاهر سندهو د حقيقت تعقبونکي سره په مرکه کې وويل هغه په شخصي توګه د لږکيو پر ضد وو او غوښتنه يې وکړه چې د لږکيو استازونه بايد د ګوند ټکټونه ورکړل شي لکه د نورو کانديدانو په څير چې د ټاکنو سيالۍ کوي
سندهو وويل”دلته موږ د دوو تعديلوتو په اړه خبري کوو.يو به د پاکستان په اساسي قانون کې جوړ شي چې لږتر لږه د اقليتونو لپاره مخصوص سيټونه لري شي.دوم په پاکستان پوليټيکل پارټي ايکټ کې تعديل په کار دي چې اقليتونو ته د ګوند په ټکټ لاندي په ټو ل ټاکنو کې اجازه ورکړه شي “
د پاکستان تحريک انصاف اقليتي برخي مشر شنيلا رت په دي موضوع باندې يوبل ليدلري.هغه وائي چې په سياسي ګوندونو کې اقليتي څانګي مهم دي .د دې حقيقت له کبله چې اقليتونه لاهم يو زيان منونکې ډلې دي او د نفوز لرونکي استازو نشتوالي لري
رت وويل”که چيرې اقليت په مور ګوند کې ملګري شي.نو دوی به په بشپړ ډول خپل هويت له لاسه ورکړي.د اقليتونو زيانمننه کوي چې د اقليت وزرونه په ګوندونوکې ساتل کيږي . مګر دا چې دوی د اقليت غړو ته دواړه سياسي او ټولنيز ځواک تر لاسه کوي بايد د دغو وزرو د ټوټې کولو غوښتنه وکړي “
د متحده قومي مومنټ پاکستان مشر فاروق ستار وويل چې د هغي ګوند د ايم کيو ايم لخوا د لږکيو د ويجاړولو لپاره د عيسايانو د اتحاد اتيلاف ژمن دی.که څه هم، ستار وويل چې د اقليت د برعکس بديل پرته به د اقليتونو د هويت شناخت زيات شي
هغي وويل” د اقليتونو د وضعيت د بشپړولو لپاره،سياسي ګوندونه بايد د اقليتونو غړو ته د مرکزي همغږی کميټې غړيتوب ورکړي او دوی ته اجازه ورکوي چې د ګوندونو د ټيکټونو په عمومي څوکيو کې سيالي وکړي “
هغي زياته کړه چې”اقليتونه “لفظ د هم د آئين څخه لرې کړه شي
د پاکستان پيپلز ګوند ولايتي غړي شرميلا فاروقي وويل چې اقليتي څانګې اقليتونو ته په آواز ورکولو کې کمک کړي دي
هغي وويل” زه باور لرم چې دا وزر بايد له منځه يوړل شي.ځکه چې د اقليتونه مور معنی لري چې دوی په يو والي کې کار کوي چې د دوی انديښنې حل کړي “
سمسيون سمون شرف، سياسي شنونکی او په دي نيشن لاهور ورځپانړه کې ليکونکئ د حقيقت تعقبونکي سره په سياسي ګوندونو کې د لږکيو څانګو په اړه خپل نظريات شريکوي
“زه په سياسي ګوندونو کې د اقليتي څانګو خلاف يم. د ا د اقليت څخه د پاکستان سره د مسلمانانو سره د مخلوط مرسته نه کوي. دا په دوی کې شامل نه دی. دا د پاکستان د ګډ انتخاباتي سيسټم روح القدس هم کوي.نو که چيري موږ يو ګډا رايه ولرو،نو موږ بايد د اقليتونو رايې د ارزښت په موخه مبارزه وکړو. د غير مسلم رايه اثر لري.اقليتونه د پاکستان لږ تر لږ ۷۸ ټاکينزو حوزو په ټاکنو کې د ټاکنو د پايلو وړتيا لري. اقليتونه د کراچی په پي ايس۱۱۴ ټول ټاکنو کې د پيپلز پارليماني ټاکنو د تاکيد کولو ظرفيت لري،کوم چې ۳۵۰۰۰ عيسوي رايې درلودې او ځکه چې د پيپلز ګوند سيکولر موقف په پام کې نيسي او د مسيحی رايه ورکونکو سره بلاول خبرې وکړې بلکې پيپلز د دې توان درلود چې رايې واخلي،کوم چې مخکې په ۲۰۱۳ کې د تحريک انصاف لخوا تر لاسه شوي و.دا د پاکستان اقليتونو طاقت دي مګر د سياسي ګوندونو هڅولو لپاره د لږکيو د غړيتوب له منځه وړلو لپاره،ټولنه بايد خپل سطح لوړ کړي او پريکړه وکړي چې د شخصي ګټو له امله مخنيوی ونه کړي “
