سکردو:د مکتبونو ذده کونکي وائي چې،په ګلګت بلتستان کې په اسانۍ سره د مخدره توکو شتون ته په سيمه کې دښوونځي ماشومانو ته د روږدي کيدو زيان رسولی دي
د ښوونکو او والدينو لخوا د شکايتونو سر بيره، دا پوليسو راپورونه او مخدره توکو له پلورونکو څخه روټول شوي معلومات شامل دي چې څرګندهکړه چې له ۱۷ څخه تر ۲۰ کلنو پورې ۱۷۰۰ ځوانان يوازې د سکردو په ښار کې د نشه يي توکو سره روږدي شوي دي
د مخدره موادو يو سوداګر د نوم نه ښودلو په شرط نيوز لينز ته وويل” دا زياتره دا اووم درجي نه مخکي ذده کونکي احاطه کوي “ هغه وائي” په دي ذده کونکو کې د ۹۰ فيصده زيات ماريجوانه او لس فيصده نور مخدر توکي آخلي لکه کوکنار ،هيروئين او الکوهل “
د سکردو تعليم محکمه په مکتبونو کې د نشه آخيستونکو ذده کونکو څخه څه سرکاري شميره نه لري.ځکه چې د ښونځي په برخه کې د نشه يي توکو څخه د ناوړې ګټې اخيستې په اړه معلومات — ماشومان کولی شي د ښونځيو شهرت ودروي،په خصوصي ښوونځي د موضوع په اړه زړه نه زړه دي.او نه هم دوی کوم ريکارډ ساتي چې کولی شي د ستونزې په اړه معلومات ورکړي
د ښوونځي يو ښوونکي چې نه يې غوښتل نوم يې واخيستل شي ځکه چې د هغه ښوونځي ورته ستونزه درلوده وائي”د ښونيځيو په استازيتوب غفلت يوازې داغيز منو ذده کونکو شمير زياتوي “.هغه وائي”د عامه ښونيځو ښوونکي بايد په پوليسو ريکارډ نهدې تکيه وکړي) هغو قضيو لپاره چې ذده کونکي د مخدره توکو په وړاندي،مبارزې لپاره نيول شوي دي(
پوليس تاييد کوي چې د ځوان نشه آخيستونکي شمير په کال ۲۰۱۵ کې ۲۰۰ نه او په کال ۲۰۱۶ کې د ۱۵۰۰ نه سيوا شوي دي.د سکردو پوليس مرکز ډاټا په وړاندي ۲۴ د مخدره توکو مهم سوداګر دې چې د جګلوټ او نور ښارونو نه ماريجوانه، کوکنار او نور غير قانوني مخدره توکي راوړي
دا راپورونو له مخې ډيلرانو د ميوو او سبزيجاتو پلورونکي د ښوونځيو سره نږ دي ذده کونکو ته د ناوړه ګټه آخيستي لپاره مراجعه کوي.د سکردو پوليس پر وړاندې په دي ورستيو کې د نشه يي توکو يو سوداګر ونيول شو،هغه د ښوونيځی ځوانان په خپل ټيلی فون کې درلودل چې يوازې د ماريجوانه مصرف يې کړیو، بلکې يې وپلورل.د سکردو د پوليسو لوړ پوړي قومندان راجه مرزا حسن وويل چې،پوليسو د نشه يي توکو قاچاقو وړلو په لړ کې د ذده کونکو پر خلاف څه مقدمه نه دي درج کړي.هغي وويل چې پوليس په منظم ډول په شکمنو سيمو کې بريدونه تر سره کړي مګر دا داسې راپورونه نه دي تر لاسه کړي چې د مخدره توکو په ويرولو کې د کوم ځانګړيښوونځي څخه ذده کونکي پکې ښکيل دي
هغي وويل چې په سکردو کې پنځه شپږ داسي مهم ځايونه دي چې هلته نشه خرڅيدله خو چې کله نه پوليس په دي ځايونه مهم بريدونه کړي دي. دا سوداګر په يو ځائي سوداګري نه کوي
د ګلګت بلتستان د تعليم مدير بابر خان وويل چې د هغي په علم کې هيڅ قسم داسې راپورونه نشته چې څرګندوي چې په مکتبونو کې د ننهنشه يي توکي استماليږي
هغه وويل چې،که نيوز لينز سره د داسي مکتبونو چې چيرته ذده کونکي نشه يي توکي استمالوي، دوی ته په کار ده چې د تعليم محکمي او د مکتبونو د انتظامي سره معلومات شريک کړي چې د ښونځي اداري ته خبر تيا ورکړه شي چي د ذده کونکو فعاليتو نو نږدې څارنه وساتي.يو ذده کونکي چې د ښونځي نه د نشه يي توکو په استمالولو ايستل شوی، وائي چې هغهبه د ماريجوانه څکله او د تيرو دوه کلنو نه يي الکوهل استمالول.هغي وويل چې په ښار کې نشه يي توکي په اسانه ملاويږي”خو چې کله نه پوليسو په مهمډول مستقيم بريدونه پيل کړل، دځينی وخت لپاره تجهيزان بند شوي.په داسي حالاتو کې خرڅونکی او آخيستونکي نږدي ښارونو ته ځي “ هغه د پوليسو راپورونو سره هم موافقه وکړه چې ځوانان په نشه يي توکو روږدي کسان زياتره په غير قانوني توګه د پلورونکو لخوا جنسي استحصال کيږي او زياته يي کړه چې د نشه يي توکه عادت هغه د اکيډيمک کار پشپړ کړي
د سکردو د ښونځيو ولسوال عمومي مفتش غلام محمد حيدري وويل،چې داسي هيڅ قسم شکايت نه دي تر لاسه کړي چې په ښونيځو کې نشه يي توکي استماليږي. هغه وويل، کله چې نشه يي توکي په يوه ټولنه کې اسانه وي، نو ذده کونکي، زيانمنونکي اهداف، په اسانې اغيز من کيږي “خو د په ښوونيځو کې د ننه داسي قسم څه دندي شتون نه لري “
لوړ پوهان ښوونکي محمد حسن حسرت وويل،کله چې د نشه يي توکو ناوړه ګټه اخيستنه په ځانګړي توګه د ځوانانو په منځ کې وه،نو دا ټولنه په مخنيوي سربل کې تاکي.” د ګلګت بلتستان ذده کونکو تر منځ د نشه يي توکو استماليدل د خطر خبره ده او بايد امنيتي اداري په دي لړ کې مستقيم ګامونه پورته کړی “
د سکردو په سول روغتون کې اروا پوهنه ډاکټر شاهده وويل چې بې وزلۍ او ټولنيز محرو ميتونه اصلي لاملونه و چې ولی ذده کونکي مخدره توکو ته ورغلي دي
هغي زياته کړه که يو، ماشوم د لويانو سره مخا مخ شوي وي چې د مخدره توکو او الکوهل پورې تړاو لری، دا د ماشوم امکان د مخدره موادو اخيستلو سبب ګرځي ” . ډيری ماشومان يا ځوانان د مخدره موادو سره مخ کيږي په فطرت کې خورا احساس دي. د دوی د سختی سره د درملنې پر ځائي،مور او پلار بايد د دوی اړتياو څخه ډير خبرتيا ولري او د هغوي په وړاندي ملتړ وکړي “
