اسلام آباد. د پنجاب ولايت انفار ميشن کميسون معلوماتو ته د رسيدو غير تعميل شوي سرکاري اپيلونو کتنو اداره ده. يو سرکاري چارواکي حقيقت تعقبونکي ته وويل چه ۴۰۰۰ شکايتونه د خلقو له طرفه وصول شوي دي . د دي اداري د جوړيدو ۳ کاله پورا شول او د شکايتونو شمير د اميد نه زيات دي او په دي کي د ۷۰ فيصده عر ضيو فيصلي د شکايت کونکو په حق کي شوي دي
د کميسون ستر مشر مختار احمد علي حقيقت تعقبونکي ته وويل چه” د کال د شروع نه تر اوسه پوري موږ ته د عوامو له طرفه د نه تعميل کيدو ۴۰۰۰ شکايتونه راغلي دي او په هغي کي ۷۰ فيصده فيصلي د شکايت کو ونکو په حق کي شوي دي “
احمد وويل چه په دي نه اول د خلقو له طرفه معلوماتو ته د رسيدو قانون لاندي د نه تعميل کولو نسبت د ۹۰ فيصدو نه زيات وه. د شکايتونه په خصو صي د تعليم، صحت او د پرمختګ ادارو پر خلاف وو.
په کال ۲۰۱۳ کي د ولايت په حکومت کي د شفافيت راوستلو او حساب کتاب آخستو او خلقو ته د پوهي حق ورکولو لپاره ،پنجاب معلوماتو ته د شفاف لاري رسيدو عمل راوستو. د دي قانون لاندي خلق د مختلفو ادارو نه معلومات او ريکارډ آخستي شي خو صرف د هغو څيزونه نه، چه کوم د قومي سلامتي حفاظت په غرض درجه بند کړي شوي دي
د پنجاب اپيل آخستونکي کميسون (PIC) هم د دي مقصد لپاره جوړ شوي دي چه هغه شکايتونو ته اوګوري چه کومي سرکاري اداري د معلوماتو ورکولو نه انکار کوي
د PIC کالينئ راپور ۲۰۱۴ او ۲۰۱۵ په وړاندي هغي د چالو کيدلو په اول کال نه تعميل شوي ۱۲۰۰ عرضي تر لاسه کړي په بل کال کي د عرضي ۱۳۳۰ پوري زياتي شوي احمد وائي چه” د نه تعميل کيدو غټه وجه دا دي قانون په لار کي د خلقو ناپوهي او په ادارو کي د معاملاتو پټ ساتلو کلتور دي.بل غټه وجه ي د تربيت او کارکوونکو نيشتولي دي “. هغه وائي چه زياتره اداري د ډير کم او عام معلوماتو ورکولو نه انکار وکړي لکه مثال د يو پراجيکټ د بجټ معلومات
خبريال وسيم عباسي حقيقت تعقبونکي ته وويل چه” په خپله مه تير دري کالونو هسي د پنجاب مختلفو ادارو پر خلاف درخواستونه ورکړي دي“ هغه زياتوي چه” مه ته د بيشترو عرضيو په ځواب کي معلومات هغي وخت راکړه شي چه زه د معلوماتو کميسون ته شکايت اوکړم “
عباسي چه د RTI په موضو ع باندي دوه درځونو نه زيات خبرونه وړاندي کړي دي.يو په زړه پوري مثال يادوي او وائي چه تير کال هغي د پنجاب د والي کور له طرفه په حثيت د والي ورکړي شوي ډالي معلوماتو لپاره عرضي ورکړه خو څه ځواب ي رانغلو”وورستو مه PIC ته شکايت وکړو او د والي کور چارواکي وويل چه”د امنيتي لايلو له وجه “ د معلومات نه شي حاصل کيديPIC د هغي چارواکي پر خلاف عرضي اوکتلا او يو نيم کال ورستو مه له د عرضي په ځواب کي هغه معلومات راکړه شول “
د احمد په کتو”دلته يو روايتي بيورو کريسي زهنيت دي چه د عامو خلقو نه معلومات پټه وي.دومره پوري چه د بجټ په شان عام معلومات آخستو لپاره ورکړي شوي عرضي پر خلاف دوئي معلومات پټوي “
احمد باور دي چه د PIC چارواکي هم په دي خبره پوهه دي چه د معلوماتو پټولو رواج عام دي .د زيات نه زيات معلوماتو آخستلو حق د عمل به روان وي
د PIC معلوماتي کميسون مشر وائي چه له ميډيا کارکونکو او د عام خلقو له طرفه معلومات عرضي ورکول په دي عمل کي تدريجي پرمختګ دي .چاروکي وائي چه د وخت تيريدو سره خبريالان د دي قانون استمال کوي
د حقيقت تعقبونکو په وړاندي زياتره عرضي د ولايت د مرکزونو له طرفه ورکول کيږي او په کم شمير کي د نوري وړو اولسوالو نه هم عرضي راځي
د ګوجرانواله سيمي د پوهني اداري عوامي معلوماتي چارواکي طارق جاويد حقيقت تعقبونکي ته اوويل چه”په خلقو او چارواکو کي د دي کار پوهني ضرورت دي چه ورسره به د ادارو د چلولو نظام ښه شي او ګټي به تري پورته کړي شي “ هغي زياته کړه چه په دي خپل دفتر کي مياته مياشتي پورا شوي خو د آر ټي آئي لاندي د ښاريانو ليا خبريالانو له طرفه هيڅ قسم عرضي تر لاسه نه کړه
لوړ پوړي خبريال عمر چيمه چه معلوماتو ته د رسيدو سلاکاري ي هم کړي ده وائي چه د پراسيس ليا په لومړنيو پړاوونو کي دي”د بيروکراسي رويه د،چه څيزونه پټ وساتي.د معلوماتو عام کيدل به وخت آخلي.د ټول څيذونه ، د دي قانون استماليدو سره تړلي دي. چه ډير خلق د قانون په استمال کي راولي بيروکريسي به دومره زياته د معلوماتو ورکولو طرف ته مائل کيږي “
د کميسون ورستيني کالني راپور په وړاندي د عوامي ادارو غير جدي چال چلند د دي کار په لاره کي يو غټ چيلنج دي.چيمه وائي چه پي آئي سي ته په کار دي چه عوامي عرضي او د هغي نه تعميل کول وجوهات په خپل ويب پانړه باندي وړاندي کي چه ورسره به په خلقو کي پوهاوي راشي.”د مغزو بدلون وخت آخلي زمه خيال دي چه حکومت د شفافيت په مشوره خواښ نه دي خو يو قانون موجود دي او موږ ته په کار دي چه استمال ي وکړو “.چيمه نوره زياته کړه او وائي چه”د قانون د بيروکريسي له طرفه د منظم مقاومت سره مخامخ دي موږ د دي مخ نوي صرف او صرف د فعالاستماليدلو او د ورکړي شوي عرضي نه تعميل کيدو عرضو معلومات د انفارميشن کميسون ليا اپيلکوونکئي اداري د لاري ووکو “.
زاهد عبد ﷲ د سولي او پرمختګ د نوښتونو مرکز پروګرام منيجر چه معلوماتو تو د رسيدلو په موضوعاتو کار کوي وائي چه د خلقو د نه پوهي وجه، د کميسون د اعلانونو بجټ نيشتوالي ده.هغي حقيقت تعقبونکي ته وويل چه” د پنجاب حکومت د قانون جوړيدو په اول کال د کميسون بجټ د ۳۰ ملينو پاکستاني کلدارو نه يو ملين پوري کم کړو “
د عبد ﷲ په ووينه د پنجاب په عوامي ادارو او چارواکو کي د معلوماتو پټولو رواج دي د عوامي معلوماتو چارواکو د نوي معلوماتو د آزادي قانون لاندي تربيت کول په کار دي.هغي زياته وي چه د پنجاب معلوماتو کميسون د وسائلو کميابي سره مخامخ دي ولي چه د پنجاب حکومت تر اوسه د خدمتونو مقررات نه ده تصويب کړي . دي ادره ته د صيح چلولو لپاره د ۴۳ چارواکو په اجل کي ضرورت دي
عبد ﷲ وائي چه د پنجاب معلوماتو ته د شفاف رسيدو ايکټ لاندي د معلوماتو آخستو لپاره ورکړي شوي عرضي هيڅ ډاټا موجوده نه ده” دغه د پنجاب معلوماتي کميسون کار دي چه د معلوماتو تعقيب وکړي خو د کار کوونکو نيشتوالي له عمله د ګرانه ده چه دوئي د څارني عمل جوړ کړي چه څومره عرضي ورکړي شوي دي او د عوامي ادارو نه تعميل کيدو راپور را مخي ته کړي “.
