پيښور (توصيف الرحمان)د نړۍ تر ټولو کم عمر نوبيل امن انعام ترلاسه کوونکې ملاله يوسفزئى کۀ يو خوا له ګردې نړۍ ډاډګيرنه کيږي نو بلخوا د هغې د پلرنۍ صوبې خيبرپښتونخوا حکومت تراوسه د دې ډير اهم ايوارډ د اهميت ادراک ونۀ کړے شو ـ په ٩ اکتوبر ٢٠١٢ء د جينکو د تعليم د پاره اواز اوچتونکې کم عمره کارمنده د هغې په پلرنى ښار مينګوره، سوات کښې عسکريت خوښو په سر په ګولۍ ويشتو سره سخته ژوبل کړې وه ـ ملاله په ابتدائى توګه د علاج د پاره پيښور او وروستو بيا برطانيې ته منتقل کړے شوه ـ ملاله د ښۀ کيدو نه پس د ميرمنو د تعليم د پاره د نړيوالو لارښودانو نۀ يوازې حمايت ترلاسه کولو کښې بريالۍ شوه بلکې هغه د ګواښونو باوجود د هلو ځلو روانو ساتلو د نۀ ماتيدونکې ارادې له امله په ميډالونو هم ونمانځلے شوه ـ
د ملالې د جراء ت د اعتراف او د ميرمنو د زده کړې په اړه د هغې د پيغام عام کولو د پاره د روانې مياشت په پيل کښې د جارج واشنګټن وومن يونيورسټۍ ګلوبل وومن انسټى ټيوټ د هغې کتاب ” آئى ايم ملاله ” د هائى سکول د استاذانو او د پوهنتون د زده کوونکو د پاره د حوالې د ګائيډ په ډول منظور کړو ـ خو ولې له دې يو خوا ته چې د ملالې او د هغې د مقصد په ټوله نړۍ کښې ډاډګيرنه شوې ده ، د پاکستان تحريک انصاف په مشرۍ د خيبرپښتونخوا اتحادى حکومت ته د شپږو اوونيو تيريدو باوجود دا مهال د دغه ميډال ملاله ته په ورکولو د خوښۍ اوخوشحالۍ څرګندونه کول دي ـ
د وزيراعلى پرويز خټک له لورى څۀ بيان جارى نۀ شو ، تر دې چې د صوبې د لور د نوبيل انعام او په نړيوال کچ د غيرمعمولى برياليتونو په ترلاسه کولو د خوشحالۍ او وياړ څرګندونې په توګه د څۀ ډول دستوره ونۀ کړے شوه ـ
د ايليمنټرى او سيکنډرى ايجوکيشن صوبائى وزير محمد عاطف وائى :” مونږ د اخبارى بيانونو د لارې د هغې ستائينه وکړه او د تعليم د ودې د پاره د هغې قربانۍ او هلې ځلې مو وستائيلې ـ”
د دې سوال په ځواب کښې چې آيا د خيبرپښتونخوا حکومت به د ملالې نوبيل امن انعام اخستل په غوره طريقه نمانځى ؟ صوبائى وزير دا دليل وړاندې کړو :” مونږ د خپل حکومت په برياليتوبونو هم د زياتې خوشحالۍ څرګندونه نۀ کوو ـ دا زمونږ انداز نۀ دے ـ”
هر څو کۀ د صوبائى حکومت وياند مشتاق غنى د ملالې د نوبيل انعام اخستو نه وروستو ميډيا سره د خبرو اترو په وخت وئيلي وو چې حکومت به د ملالې د دې غيرمعمولى کاميابۍ په غوره انداز د نمائځلو د پاره د پروګرامونو ترسره کولو په اړه منصوبه جوړوى ولې په دې عمل درآمد کيدل دا مهال پاتې دي ـ
د صوبائى حکومت په دننه حلقو کښې د ملالې په دې يادګارې کاميابۍ ولوله او جذبه په نظر نۀ راځى کله چې دې لړ کښې پوښتنه وکړے شوه نو محمد عاطف ومنله ولې سمدستى ئې ځواب ورکړو :” ولې مونږ خو په عامه توګه د حکومت د نورو برياليتوبونو او منصوبو مشهورتيا هم نۀ کوو ـ “
پيښور سره اړونده د بشرى حقونو يو کارمند د نوم نۀ ښودلو په شرط ووئيل :” پاکستان تحريک انصاف چې د روشن خيالۍ او ترقى پسندۍ ادعا کوى ولې کله چې د ميرمنو د حقونو خبره کيږى نو په دې د هغوي فکر ملاله سره سمون نۀ خورى يا دا ممکن ده چې صوبه کښې د ښى لاس د خپل اتحادى ګوند جماعت اسلامى لخوا د انتهاخوښ ردعمل څخه د څنډې کولو د پاره د خپل نقطه نظر څرګندولو په اړه ويرې اخستے دے ـ “
د پاکستان تحريک انصاف وزير د اعتدال خوښو نظرياتو وړ خپل اتحادى ګوند جماعت اسلامى له لورى د هر کوم ډول د دباؤ ترديد کولو سره ووئيل چې هغوي چرته په دې معامله خبره نۀ ده کړې ـ هغۀ ووئيل چې حکومت ملالې ته د ايوارډ په ترلاسه کيدو د دستورو ترسره کولو په حقله د عسکريت خوښو ډلو لخوا هم څۀ خطره نۀ لرى ـ
ولې پيښور سره تعلق لرونکې د ميرمنو د حقونو کارمنده رخشنده ناز يادې دعوې سره متفق نۀ ده ـ هغه دا باور لرى چې د پاکستان تحريک انصاف او جماعت اسلامى په نظرياتو کښې ډير زيات فرق نشته ـ
هغې ووئيل :” دا دواړه ګوندونه حکومت کښې اتحاديان دي او دا يو حقيقت دے چې حکومت ملالې ته په ترلاسه شوى نوبيل امن انعام سم انداز کښې د خوشحالۍ څرګندونه ونۀ کړه ـ “
د رخشندې وينا ده چې د ملاله په حواله د انتها خوښو تنظيمونو په بيانونو په رڼا کښې د ملالې د ستائينې او پيرزوئنې د پاره ډيره زياته مړانه پکار ده ـ هغې ووئيل :” خلق ډير زيات هيله من وو کله چې هغوي پاکستان تحريک انصاف ته ووټ ورکړو خو موجوده حکومت هم له مايوسۍ پرته هيڅ ورنۀ کړل ـ هغوي ملاله ته په نۀ زړۀ مبارکى ورکړه چې له امله ئې د حکومت تاثر خراب شوے دے ـ”
د روان کال په جنورۍ کښې صوبائى حکومت د ملالې په کتاب ” آئى ايم ملاله ” په جارى کيدو بنديز لګولے ؤ ـ وروستو له دې ئې د يو قدم په وړاندې اخستلو ملاله د نوبيل امن انعام حقداره ګرځولو او د هغې د هلو ځلو د منلو په حقله قرارداد هم منظور نۀ کړو ـ دا قرارداد د عوامى نيشنل پارټۍ د صوبائى اسمبلۍ غړى جعفرشاه وړاندې کړے ؤ ـ
وفاق کښې د پاکستان مسلم ليګ نواز حکومت ملاله ته د پيرزوئنو وړاندې کولوپه خاطر ورځپاڼو کښې د خصوصى ضميمو خپرولو د پاره په خاص توګه مرسته ملاتړ وکړو ـ قامى اسمبلۍ، سينيټ، سندهـ اسمبلۍ او پنجاب اسمبلۍ قراردادونه وړاندې کړل چې پکښې د ملالې په نوبيل انعام ترلاسه کولو ډاډګيرنه شوې وه ـ
روشن خيال سيکولر ګوندونو لکه پاکستان پيپلز پارټۍ (پى پى پى )، عوامى نيشنل پارټۍ (اے اين پى)، متحده قومى موومنټ(ايم کيوايم) او نورو جماعتونو ملالې ته مبارکى ورکړه او د جينکو د تعليم د پاره د هغې د هلو ځلو په لړ کښې د ملاتړ کولو د لوظ پخلے وکړو ـ
رخشنده ناز وائى :” ملاله د خاورې لور منل اصل کشاله ده او په دې اړه حکومت د ويرې ښکار دے ـ حکومت ته به په پرانستې سينه ملاله نۀ يوازې د پښتنې خاورې لور منل وى بلکې د هغې د هلو ځلو اعتراف به ورته هم کول وى ـ”
هغه هيله منده ده چې د صوبائى حکومت د ملاله د نوبيل امن انعام اخستو په اړه د مايوسۍ رويه به د هغې هلې ځلې اغيزمنې نۀ کړي او هغه به د هيواد لکونه ماشومان د اغيز لاندې راولي ـ
